پلی یورتان - ایمنی
مطالعات بسیاری در خصوص ایمنی این محصول چه مواد اولیه آن (به منظور اطمینان از سلامت
کارگران و کارکنان در معرض مواد اولیه پلی یورتان یعنی متیلن دی ایزوسیانات و پلیول ها( چه
محصولات تولیدی از پلی یورتان(به منظور اطمینان از سلامت افراد در معرض تماس مستقیم با این
محصولات)و چه خطرات ناشی از حوادث نظیر آتش سوزی صورت پذیرفته است.
مواد اولیه: توصیه شده است تماس با مواد اولیه این محصول با دستکش و عینک ایمنی صورت
پذیرد. بنابراین درجه سمی بودن آنها در حدی نیست که خطرات جدی برای کارگران مرتبط پدید
آورد. با توجه به نامحلول بودن دی ایزوسیانات ها در آب نیز ورود آنها به آب های زیر زمینی و
منابع آب و غذا بسیار ناچیز بوده و این مواد از این نقطه نظر ایمن می باشند. برخی تشابهات اسمی
این ماده با مواد شیمیایی مضر دیگر نیز باعث حساسیت افکار عمومی نسبت به آن شده که به شرح
ذیل می باش : د
- دی ایزوسیانات ارتباطی با سیانیدها نداشته و در تولید آنها به هیچ وجهی از سیانیدها استفاده
نمی شود. پایه دی ایزوسیانات از پلی استر و یا پلی اتر می باشد. پس از ترکیب با پلیول به
وجود آمدن پلی یورتان نیز مانند بسیاری ترکیبات آلی دیگر نظیر چوب و الیاف طبیعی که دارای
نیتروژن در ساختار خود هستند، سیانید آزاد نمی کنند
- دی ایزوسیانات ارتباطی با متیل ایزوسیانات که دارای بخارات سمی است ندارد و امکان تبدیل
آن به این ماده نیز در شرایط طبیعی وجود ندارد.
- دی ایزوسیانات همچنین ارتباطی با ایزوتی وسیانات نیز ندارد.
- پلی یورتان ارتباطی با پلیمر یورتان (اتیل کاربامیت) ندارد.
محصولات تولیدی: ایمنی محصولات تولیدی پلی یورتان در حدی است که برای برخی کاربردهای
پزشکی و صنایع غذایی تقریباً هیچ جایگزینی برای آن وجود ندارد و سایر محصولات پلیمری و
حتی طبیعی از این جهت پس از پلی یورتان قرار می گیرند. استفاده از پلی یورتان در مبلمان و
تخت خواب، یخچال، اسباب بازی کودکان و... و عدم ایجاد حتی ساده ترین حساسیتهای پوستی
مؤید این نکته است.
در ارتباط با فوم های پلی یورتان تنها مورد مطرح، استفاده از گاز فریون 11به عنوان ماده فوم زا
بوده است که با توجه به آسیب لایه ازن در اثر استفاده از آن، این ماده در سنوات گذشته حذف
شده و هم اکنون در تولید ساندویچ پانل از ، b141Rسیکلو پنتان ، آب و یا برخی مواد کم ضررتر
دیگر استفاده می شود.
آتش سوزی: با توجه به پایه آلی این عایق بدیهی است این ماده نیز همچون سایر پلیمرها قابلیت
سوختن دارد. البته این خصیصه نافی سایر خواص مثبت این ماده نشده است و کماکان به مدد
نوآوری های صورت پذیرفته در زمینه کاهش خطرات آن در زمان آتش سوزی به صورت وسیع از
آن استفاده می شود.
این نو آوری ها شامل معرفی برخی افزودنی های شیمیایی و معدنی سرکوب کننده آتش موسوم به
Fire retardantها و همچنین معرفی خانواده جدید فوم های سخت دیرسوز موسوم به
) Polyisocyanurateپلی آیزوساینوریت( که اختصاراً PIRنامیده می شود شده است. البته
فوم های کاملاً نسوز نظیر Phenolic foamنیز به بازار آمده است که مناسب کاربردهای نظامی و
امنیتی است.
اجزای فرمولاسیون پلی یورتان
یک سیستم واکنش فوم پلی اورتان از اجزای مختلف پلیول و ایزوسیانات تشکیل می گردد.
همچنین عوامل پف زا، کاهش دهنده کشش سطحی، کاتالیزور و سایر افزودنی ها، در موارد
کاربردی مختلف، قابل افزودن به این فرمولاسیون هستند.
- ۹۴/۱۰/۲۳